1. ชรบ. คืออะไร

ชรบ. คือ ประชาชนหรือราษฎรอาสาสมัครในพื้นที่ ที่ผ่านการฝึกอบรมและรักษาความสงบเรียบร้อยภายในหมู่บ้าน โดยได้รับการแต่งตั้งจากนายอำเภอให้ปฏิบัติหน้าที่รักษาความปลอดภัยหมู่บ้าน และให้เป็นผู้ช่วยเหลือเจ้าพนักงานตามกฎหมายว่าด้วยลักษณะปกครองท้องที่

    2. ชรบ. มีค่าตอบแทน หรือค่าเบี้ยเลี้ยง หรือผลประโยชน์อื่นใด หรือไม่อย่างไร

        ชรบ. จะไม่มีค่าตอบแทนหรือค่าเบี้ยเลี้ยง หรือผลประโยชน์อื่นใด เนื่องจาก เป็นประชาชนหรือราษฎรอาสาสมัครในพื้นที่ ที่ต้องการให้พื้นที่หมู่บ้านของตนมีความสงบเรียบร้อย สังคมสงบสุข จึงอาสาและ มีความประสงค์จะเข้ารับการฝึกอบรมในหลักสูตร ชุดรักษาความปลอดภัยหมู่บ้าน (ชรบ.) และได้รับการแต่งตั้ง    จากนายอำเภอให้ปฏิบัติหน้าที่รักษาความปลอดภัยหมู่บ้านและให้เป็นผู้ช่วยเหลือพนักงานฝ่ายปกครอง หรือตำรวจ หรือเจ้าพนักงานอื่น ได้ร้องขอให้ ชรบ. ช่วยเหลือ

   3. หน่วยงานใดที่จัดให้มีการฝึกอบรมหลักสูตร ชรบ.

        หน่วยงานที่จัดการฝึกอบรมหลักสูตร ชรบ. มี 3 หน่วยงาน คือ

             ๑. กรมการปกครอง

             2. จังหวัด

             3. อำเภอ

   4. ผู้เข้ารับการฝึกอบรมหลักสูตร ชรบ. จะต้องมีคุณสมบัติอย่างไร

ประชาชนหรือราษฎรอาสาสมัครในพื้นที่ ต้องมีคุณสมบัติ ดังนี้

             1. มีสัญชาติไทย และมีอายุตั้งแต่สิบแปดปีขึ้นไป

             2. มีสุขภาพร่างกายแข็งแรง

             3. มีภูมิลำเนาหรือถิ่นที่อยู่ในหมู่บ้านนั้นไม่น้อยกว่าสามเดือน

             4. ต้องมีความเลื่อมใสในการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข

             5. มีความประพฤติดี

             6. ไม่เป็นพระภิกษุ สามเณร นักพรตหรือนักบวช

             7. ไม่เป็นผู้ติดยาเสพติดให้โทษ

    5. ประชาชนหรือราษฎรอาสาสมัครในพื้นที่จะได้เป็นชุดรักษาความปลอดภัยหมู่บ้าน (ชรบ.) ที่ถูกต้องตามระเบียบหรือเป็นทางการ จึงจะทำให้สามารถปฏิบัติหน้าที่ได้ มีวิธีการอย่างไร

การที่ประชาชนหรือราษฎรอาสาสมัครในพื้นที่จะได้เป็นชุดรักษาความปลอดภัยหมู่บ้านที่ถูกต้อง    ตามระเบียบหรือเป็นทางการ จึงจะทำให้สามารถปฏิบัติหน้าที่ได้ มีวิธีการ ดังนี้

        1. ผู้ใหญ่บ้าน เป็นผู้พิจารณาคัดเลือกลูกบ้านที่ผ่านการฝึกอบรม

        2. ผู้ใหญ่บ้านเสนอรายชื่อลูกบ้านให้นายอำเภอพิจารณาแต่งตั้งเป็น ชรบ.

   6. ชรบ. มีหน้าที่อย่างไร

การปฏิบัติหน้าที่ของ ชรบ. จะสมบูรณ์ก็ต่อเมื่อพนักงานฝ่ายปกครองหรือตำรวจ หรือ
เจ้าพนักงานอื่น ได้ร้องขอ ให้ ชรบ. ช่วยเหลือได้ ซึ่งมีอยู่ ๑๐ ประการ คือ

           1. การอยู่เวรยามรักษาความสงบเรียบร้อยและรักษาความปลอดภัยหมู่บ้าน

           2. ตรวจตระเวนรักษาความสงบเรียบร้อย

           3. สืบสวนหาข่าวที่เป็นภัยต่อความมั่นคงหรือความสงบเรียบร้อย

           4. เฝ้าระวังรักษาสถานที่สำคัญ ตั้งจุดตรวจ จุดสกัด ตรวจสอบบุคคลและยานพาหนะ
ที่ผ่านเข้า - ออกหมู่บ้าน

           5. รายงานเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในพื้นที่ให้ผู้บังคับบัญชา ทราบ

           6. ป้องกันและปราบปรามการกระทำความผิดทางอาญาและการก่อความไม่สงบเรียบร้อย
ในพื้นที่

           7. ตรวจค้นบุคคลหรือยานพาหนะ ยึดสิ่งของหรืออาวุธที่ใช้ โดยต้องปฏิบัติตามบทบัญญัติ
ในกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญาว่าด้วยการค้น

           8. จับกุมผู้กระทำความผิดซึ่งหน้าตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญาและควบคุมตัวผู้ถูกจับส่งผู้บังคับบัญชาใกล้ตนโดยเร็ว

           9. ป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย

           10. ปฏิบัติหน้าที่อื่นตามที่ได้รับมอบหมาย

   7. ชรบ. มีสิทธิ อะไรบ้าง

        ชรบ. มีสิทธิ 3 ประการ คือ

           1. แต่งเครื่องแต่งกาย และประดับเครื่องหมาย ชรบ.

           2. ใช้อาวุธของทางราชการในการปฏิบัติหน้าที่ตามที่ได้รับมอบหมายตามคำสั่งเป็นลายลักษณ์อักษร

           3. ได้รับสิทธิประโยชน์อื่นใดตามที่กฎหมาย กฎ ระเบียบ หรือคำสั่งที่กำหนดเอาไว้

    8. ชรบ. ต้องมีวินัยและรักษาวินัยเหมือนกับ ทหาร ตำรวจ อส.  หรือหน่วยงานด้านความมั่นคงอื่นๆ หรือไม่

         ชรบ. ต้องมีวินัยและรักษาวินัย 8 ข้อ อย่างเคร่งครัด

           1. สนับสนุนและดำรงรักษาไว้ซึ่งการปกครองในระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์
ทรงเป็นประมุข

           2. ปฏิบัติตามคำสั่งของผู้บังคับบัญชาอย่างเคร่งครัดและสนับสนุนการปฏิบัติงานหน่วย ชรบ.
ต้นสังกัด

           3. รักษาความสามัคคีในหมู่คณะและเสียสละเพื่อส่วนรวม

           4. เป็นผู้ประพฤติดี

           5. ไม่เสพสุราของมึนเมาในขณะปฏิบัติหน้าที่

           6. ไม่เปิดเผยความลับของทางราชการ

           7. ไม่แสวงหาผลประโยชน์อันมิชอบเพื่อตนเองหรือผู้อื่นจากการปฏิบัติหน้าที่

           8. ไม่เป็นผู้ผลิต ผู้ค้า ผู้เสพหรือผู้สนับสนุนที่เกี่ยวกับยาเสพติดให้โทษ

    9. หาก ชรบ. ไม่รักษาวินัยหรือกระทำผิดวินัย ชรบ. จะเป็นอย่างไร

        หาก ชรบ. ไม่รักษาวินัยหรือกระทำผิดวินัย ให้ดำเนินการ ดังนี้

             1. กรณีความผิดไม่ร้ายแรง ให้ผู้บังคับบัญชาผู้มีอำนาจเหนือตนว่ากล่าวตักเตือนเป็นหนังสือ

             2. กรณีความผิดร้ายแรง ให้นายอำเภอสั่งให้พ้นจากการปฏิบัติหน้าที่

   10. ชรบ. ต้องมีบัตรประจำตัวในการปฏิบัติหน้าที่หรือไม่

นายอำเภอจะเป็นผู้ออกบัตรประจำตัวให้แก่ ชรบ.

             บัตรประจำตัว ชรบ. มีอายุ 6 ปี นับแต่วันออกบัตร

             กรณีบัตรประจำตัว ชรบ. ชำรุด สูญหาย หมดอายุ หรือมีการเปลี่ยนแปลงในสาระสำคัญ เช่น  ชื่อตัว นามสกุล เป็นต้น ให้ผู้ขอมีบัตรยื่นคำขอออกบัตร ชรบ. ต่อนายอำเภอ เพื่อออกบัตรประจำตัวใหม่

   11. กรณี ชรบ. พ้นจากการปฏิบัติหน้าที่ มีอะไรบ้าง และเมื่อพ้นจากการปฏิบัติหน้าที่ บัตรประจำตัว ชรบ. ต้องทำอย่างไร

        ชรบ. พ้นจากการปฏิบัติหน้าที่ (เฉพาะตัว) ดังนี้

               1. ตาย

               2. ลาออก โดยได้รับอนุญาตจากนายอำเภอ

               3. นายอำเภอสั่งให้พ้นจากการปฏิบัติหน้าที่กรณีกระทำผิดวินัยร้ายแรง

               4. นายอำเภอสั่งให้พ้นจากการปฏิบัติหน้าที่กรณีพิจารณาแล้วขาดคุณสมบัติการเป็น ชรบ.

           หาก ชรบ. (เฉพาะตัว) พ้นจากการปฏิบัติหน้าที่ก่อน 6 (หก) ปี ให้คืนบัตรประจำตัว ชรบ.           ต่อผู้บังคับบัญชาเหนือตนภายใน 7 (เจ็ด) วัน

    12. เครื่องแต่งกายและเครื่องแบบ ชรบ. มีอะไรบ้าง

           เครื่องแบบ ชรบ. ประกอบด้วย

    1. หมวกแก๊ปทรงอ่อนสีน้ำเงิน

    2. เสื้อคอเปิดแขนยาวสีน้ำเงิน

    3. กางเกงขายาวสีน้ำเงิน

    4. เข็มขัดด้ายถักสีน้ำเงิน

    5. รองเท้าหุ้มส้นสีดำ

    13. ชรบ. สามารถใช้อาวุธปืนลูกซองและเครื่องกระสุนปืนลูกซอง ได้หรือไม่ อย่างไร

           ชุดรักษาความปลอดภัยหมู่บ้าน (ชรบ.) ซึ่งได้รับการแต่งตั้งจากนายอำเภอให้ปฏิบัติหน้าที่รักษาความปลอดภัยหมู่บ้านและเป็นผู้ช่วยเหลือเจ้าพนักงาน สามารถใช้อาวุธของทางราชการในการปฏิบัติหน้าที่ตามที่ได้รับมอบหมายได้ โดยต้องได้รับมอบหมายให้ใช้อาวุธปืนลูกซองเป็นลายลักษณ์อักษร และการใช้อาวุธปืนลูกซองต้องคำนึงถึงความปลอดภัยและต้องเพิ่มความระมัดระวังในการเก็บรักษาอาวุธปืนของทางราชการ ทั้งนี้ ปลัดอำเภอ ในฐานะผู้บังคับกองร้อย ชรบ. จะต้องกำกับ ดูแลการปฏิบัติหน้าที่ของ ชรบ. อย่างใกล้ชิด

    14. จังหวัด/อำเภอ สามารถจัดการฝึก ชรบ. ในพื้นที่จังหวัด/อำเภอ ได้หรือไม่

        การฝึก ชรบ. ในเขตพื้นที่จังหวัด/อำเภอ  จังหวัด/อำเภอ สามารถจัดการฝึก ชรบ. ในหลักสูตร การรักษาความปลอดภัยหมู่บ้าน ให้แก่ราษฎรในพื้นที่ให้มีจำนวนเพียงพอในการรักษาความสงบเรียบร้อยและความปลอดภัยหมู่บ้าน ตามความจำเป็นและเหมาะสมตามสถานการณ์ในพื้นที่จังหวัด/อำเภอ ได้ โดยการฝึกต้องคำนึงถึงความสะดวกในการประกอบอาชีพ การประกอบศาสนกิจของราษฎร

    15. กรณี ชรบ. ในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้และ 4 อำเภอ ของจังหวัดสงขลา ปฏิบัติหน้าที่ช่วยเหลือทางราชการแล้วเสียชีวิตหรือทุพพลภาพ ชรบ. ที่ประสบเหตุการณ์จะได้รับการช่วยเหลืออย่างไร

        กรณี ชรบ. ในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้และ 4 อำเภอ ของจังหวัดสงขลา ปฏิบัติหน้าที่ช่วยเหลือทางราชการแล้ว จะได้รับการช่วยเหลือเยียวยาจากศูนย์เยียวยาจังหวัด/อำเภอ โดย ศอ.บต. ในหลักเกณฑ์เดียวกับประชาชนทั่วไป ดังนี้

           1. กรณีบาดเจ็บเล็กน้อย          ได้รับการช่วยเหลือเป็นจำนวนเงิน 10,000 บาท

           2. กรณีบาดเจ็บ                   ได้รับการช่วยเหลือเป็นจำนวนเงิน 30,000 บาท

           3. กรณีพิการ                      ได้รับการช่วยเหลือเป็นจำนวนเงิน 500,000 บาท

           4. กรณีเสียชีวิต                    ได้รับการช่วยเหลือเป็นจำนวนเงิน 500,000 บาท

 

    16. โครงสร้างของ ชรบ. และการบังคับบัญชา ชรบ. มีลักษณะของการจัดหน่วยและการบังคับบัญชาอย่างไร

        โครงสร้างของ ชรบ. มีลักษณะการจัดหน่วย ดังนี้

            1. ระดับหมู่บ้าน

               ในหมู่บ้านหนึ่ง ให้มีหมวด ชรบ. โดยมีผู้ใหญ่บ้านเป็นผู้บังคับหมวด ชรบ. และให้มีทหาร  
ตำรวจ หรือ อส. จำนวน 2 คน เป็นเจ้าหน้าที่โครง ทำหน้าที่เป็นผู้ช่วยผู้บังคับหมวด ชรบ.

               ในหนึ่งหมวด ชรบ. ให้แบ่งการปกครองบังคับบัญชาออกเป็นอย่างน้อย ๒  หมู่ ชรบ. เรียกว่า

                   - หมู่ชุดรักษาความปลอดภัยหมู่บ้าน ที่ ๑

                   - หมู่ชุดรักษาความปลอดภัยหมู่บ้าน ที่ 2

                   - หมู่ชุดรักษาความปลอดภัยหมู่บ้าน ที่ ....ตามลำดับ

               โดยให้ ผช.ผญบ. เป็นผู้บังคับหมู่ ชรบ.

               ใน 1 หมู่ ชรบ. ให้มีจำนวน ชรบ. ตั้งแต่ 7 - 15 คน (พิจารณาจากอัตรากำลังพลและ      สถานการณ์ในพื้นที่)

            2. ระดับตำบล

                   ใน 1 ตำบล ให้มีกองร้อย ชรบ. โดยมีโครงสร้าง ดังนี้

                   1. ปลัดอำเภอประจำตำบล  เป็น ผู้บังคับกองร้อย ชรบ.

                   2. ข้าราชการอื่นตามที่นายอำเภอแต่งตั้ง เป็น

                       2.1 รองผู้บังคับกองร้อย ชรบ. ฝ่ายยุทธการและการข่าว

                       2.2 รองผู้บังคับกองร้อย ชรบ. ฝ่ายกิจการมวลชน

                       2.3 รองผู้บังคับกองร้อย ชรบ. ฝ่ายกำลังพลและส่งกำลังบำรุง

                       2.4 รองผู้บังคับกองร้อย ชรบ. ฝ่ายสื่อสารและงบประมาณ

                   3. กำนันในตำบล เป็น ผู้ช่วยผู้บังคับกองร้อย ชรบ.

           3. ระดับอำเภอ

               ใน 1 อำเภอ ให้มีกองพันหน่วยรักษาความปลอดภัยหมู่บ้าน โดยมีโครงสร้าง ดังนี้

                   1. นายอำเภอ เป็นผู้บังคับกองพันหน่วยรักษาความปลอดภัยหมู่บ้าน

                   2. ปลัดอำเภอ นายตำรวจชั้นสัญญาบัตรและข้าราชการในพื้นที่ตามที่นายอำเภอแต่งตั้ง เป็น

                       - รองผู้บังคับกองพันหน่วยรักษาความปลอดภัยหมู่บ้าน ฝ่ายยุทธการและการข่าว

                       - รองผู้บังคับกองพันหน่วยรักษาความปลอดภัยหมู่บ้าน ฝ่ายกิจการมวลชน

                       - รองผู้บังคับกองพันหน่วยรักษาความปลอดภัยหมู่บ้าน ฝ่ายกำลังและส่งกำลังบำรุง

                       - รองผู้บังคับกองพันหน่วยรักษาความปลอดภัยหมู่บ้าน ฝ่ายสื่อสารและงบประมาณ

               การบังคับบัญชา ดังนี้

               1. ระดับหมู่ ชรบ.

                   ผู้บังคับหมู่ ชรบ. (ผช.ผญบ. พิจารณา ผช.ผญบ.ฝ่ายปกครอง เป็นลำดับแรก) มีหน้าที่ปกครองบังคับบัญชา ควบคุม กำกับดูแลและให้การสนับสนุนการปฏิบัติงาน ชรบ. ตามนโยบายของทางราชการกองพันหน่วยรักษาความปลอดภัยหมู่บ้าน กองร้อย ชรบ. และหมวด ชรบ.

               2. ระดับหมวด ชรบ.

                   ผู้บังหมวด ชรบ. (กำนัน/ผู้ใหญ่บ้าน) มีหน้าที่ปกครองบังคับบัญชา ควบคุม กำกับดูแลและให้การสนับสนุนการปฏิบัติงานของ ชรบ. ในเขตพื้นที่หมู่บ้าน ตามนโยบายของทางราชการ กองพันหน่วยรักษาความปลอดภัยหมู่บ้าน และกองร้อย ชรบ.

               3. ระดับกองร้อย ชรบ.

                   ผู้บังคับกองร้อย ชรบ. (ปลัดอำเภอประจำตำบล/ปลัดอำเภอผู้เป็นหัวหน้าประจำตำบล)
มีหน้าที่ปกครองบังคับบัญชา ควบคุม กำกับดูแลและให้การสนับสนุนการปฏิบัติงานของ ชรบ. ในเขตพื้นที่ตำบล ตามนโยบายของทางราชการ และกองพันหน่วยรักษาความปลอดภัยหมู่บ้าน

               4. ระดับกองพัน

                   ผู้บังคับกองพันหน่วยรักษาความปลอดภัยหมู่บ้าน (นายอำเภอ) มีหน้าที่ปกครองบังคับบัญชา ควบคุม กำกับ ดูแลและให้การสนับสนุนการปฏิบัติงานของ ชรบ. ในเขตพื้นที่อำเภอ ตามนโยบายของทางราชการ